Có thể thấy rằng, thị trường kinh doanh thức ăn và đồ uống vào buổi sáng cực kỳ phong phú với vô số mô hình như phục vụ mang đi cho đến những nhà hàng hạng sang hay quán cà phê ăn sáng. Điều này đến từ thói quen của người Việt Nam thường sẽ ăn sáng ở ngoài khá nhiều bởi sự bận rộn để bắt đầu công việc và học tập, song song đó, trong quan niệm của đại đa số người dân thì buổi tối mới là bữa cơm gia đình để mọi người cùng nhau quây quần và trò chuyện. Nhờ những văn hóa này mà thị trường ăn uống bữa sáng có đa dạng khách hàng từ học sinh, sinh viên cho đến dân văn phòng. Tuy nhiên, cũng chính nhờ lượng khách và nhu cầu lớn mà việc kinh doanh bữa sáng, đặc biệt là kinh doanh đồ ăn sáng có sự cạnh tranh đáng kể. Vì vậy, để thực sự nổi bật và thu hút khách hàng, các chủ quán nên có sự chuẩn bị kỹ lưỡng và tỉ mỉ dựa trên những kinh nghiệm mở quán ăn sáng dưới đây.
1. Xác định nhóm khách hàng chính
Khi thị trường càng có nhiều phân khúc khách hàng thì bạn lại càng cần thu hẹp những đối tượng khách hàng mục tiêu chính cho quán của mình. Bởi nếu bạn không khoanh vùng nhóm khách chính, bạn sẽ dễ rơi tình trạng muốn phục vụ hết toàn bộ thực khách để rồi khiến bạn không thể kiểm soát hoạt động kinh doanh. Vì một món ăn hay một mô hình kinh doanh sẽ không bao giờ làm hài lòng mọi khách hàng nên bạn càng muốn phục vụ nhiều đối tượng, bạn dễ mông lung và hoàn toàn không tạo được lợi nhuận nào từ việc kinh doanh.
Hãy nhớ rằng, mỗi nhóm khách sẽ có yêu cầu riêng biệt nhau và điều quan trọng là bạn cần hiểu được những khách hàng thuộc nhóm này họ mong đợi và quan tâm những gì. Chẳng hạn, giới học sinh và sinh viên, họ vốn không tạo ra được thu nhập nên sẽ là những khách hàng sẽ chi tiêu tiết kiệm hơn. Do vậy, nếu bạn muốn hướng đến phân khúc này thì hãy đảm bảo món ăn của bạn có mức giá hợp lý. Còn nếu bạn muốn kinh doanh đồ ăn sáng cho giới văn phòng, bạn cần chắc rằng món ăn của bạn có chất lượng tốt và kèm với đó là quán của bạn sẽ cung cấp những lựa chọn về món thuần chay. Bên cạnh đó, bạn cũng hãy chú ý đến vấn đề môi trường như hạn chế nhựa dùng 1 lần hay bao ni-lông bởi họ là nhóm khách hàng dành sự quan tâm cho môi trường và sức khỏe.
Trong kinh doanh, một khi bạn không lựa chọn được thị trường chính, khả năng thất bại của bạn là vô cùng lớn. Nên hãy nhớ dành thời gian để tìm hiểu đặc điểm từng đối tượng khách hàng để có lựa chọn khả thi nhất. Bên cạnh đó, việc xác định khách hàng mục tiêu sẽ là cơ sở và tiền đề để bạn lựa chọn những yếu tố kinh doanh tiếp theo.
2. Lựa chọn mô hình kinh doanh khả thi
Mặc dù, đối tượng đa dạng sẽ là một lợi thế bởi bạn sẽ có nhiều sự lựa chọn hơn cho mô hình kinh doanh đồ ăn sáng của bạn. Tuy nhiên, thị trường càng phong phú thì bạn cần phải cân nhắc chắc chắn hơn để đảm bảo hình thức kinh doanh của bạn đủ nổi bật và ấn tượng với khách hàng. Nếu bạn vẫn đang bối rối để lựa chọn mô hình phù hợp, hãy tham khảo các mô hình kinh doanh đồ ăn sáng dưới đây.
- Mô hình mang đi (take-away)
Đây có lẽ là mô hình phổ biến và dễ để bạn bắt đầu kinh doanh đồ ăn sáng nhất. Bởi hình thức này không yêu cầu bạn phải đầu tư quá nhiều chi phí như mặt bằng, thiết lập hay nhân viên phục vụ. Vì để kinh doanh mô hình này, bạn chỉ cần một chiếc xe đẩy hoặc chỉ là một kiosk nhỏ khoảng 9 – 10 mét vuông là đã đủ. Mô hình take-away gần như phù hợp với bất kỳ món ăn nào từ bánh mì, cơm tấm cho đến cả những món điểm tâm kiểu người Hoa. Và đây có lẽ cũng là hình thức “được lòng” nhiều thực khách nhất nhờ tốc độ phục vụ nhanh cũng như không phải tốn thời gian chờ đợi quá nhiều. Chưa kể đến, đây cũng là lựa chọn của hầu hết mọi khách hàng từ học sinh, sinh viên cho đến nhân viên đi làm bởi họ dễ dàng tiếp cận. Cho nên, nếu bạn chưa có quá nhiều vốn đầu tư, bạn hãy cân nhắc kinh doanh đồ ăn sáng theo mô hình này.
Nhưng để có thể thành công, điều đầu tiên là bạn cần chắc rằng món ăn của mình thực sự có chất lượng và ấn tượng. Vì hầu hết những khách hàng mua thức ăn sáng kiểu take-away đa phần không phải là khách hàng trung thành bởi họ chỉ mua do tiện đường. Đồng thời, đây cũng là một mô hình cạnh tranh gay gắt vì gần như ai cũng có thể kinh doanh. Nên nếu bạn muốn giữ chân khách hàng, hãy đầu tư vào món ăn. Tuy vậy, bạn cần nhớ rằng món ăn nên đáp ứng sự tươi, ngon chứ không phải một món ăn quá mới lạ. Do đó, trước khi chính thức kinh doanh, bạn nên tìm hiểu thị trường và nhu cầu khách hàng nhằm đảm bảo món ăn của bạn sẽ nhận được sự ủng hộ. Bên cạnh đó, khi đã bắt đầu kinh doanh, muốn kiểm tra liệu bạn đáp ứng mong đợi của thực khách, hãy thường xuyên trò chuyện để tiếp thu những ý kiến đóng góp từ họ. Điều này sẽ giúp bạn có những sự điều chỉnh phù hợp.
- Mô hình nhượng quyền
Một xu hướng mới nổi trong thời gian gần đây mà bạn có thể theo đuổi là mua nhượng quyền từ các chuỗi đã có thương hiệu. Việc lựa chọn mô hình này sẽ giúp bạn tránh được những khó khăn và thách thức ban đầu trong việc kinh doanh, nhất là khi bạn vẫn đang thiếu kinh nghiệm mở quán ăn sáng. Điển hình như bạn không cần phải đầu tư chi phí cho việc thiết lập, tuyển dụng và đào tạo nhân viên. Bởi thông thường, bên bán nhượng quyền sẽ chịu trách nhiệm cho những công việc này và phí này sẽ nằm trong phần chi phí nhượng quyền. Ngoài ra, một lợi thế nữa của mô hình này là thương hiệu sẽ có lượng khách hàng ổn định nên bạn không cần phải tìm kiếm và thu hút thực khách. Đồng thời, việc bạn mua nhượng quyền, bên bán nhượng quyền sẽ cung cấp nguồn nguyên liệu cho bạn. Điều này giúp bạn hạn chế tối đa những vấn đề liên quan đến nguồn cung như thiếu hụt, kém chất lượng hoặc không rõ nguồn gốc. Đây sẽ là ưu điểm khi mà mọi người dần quan tâm đến thực phẩm có xuất xứ rõ ràng cũng như về vấn đề an toàn thực phẩm.
Mặc dù, mô hình nhượng quyền có nhiều lợi thế, tuy nhiên vẫn tồn tại nhiều vấn đề bạn cần cân nhắc. Đầu tiên, phải kể đến là chi phí nhượng quyền khá tốn kém, điều mà nếu bạn tự bắt đầu mô hình kinh doanh thì sẽ tiết kiệm được kha khá khoản tiền này. Đó là chưa kể đến, một số thương hiệu sẽ yêu cầu bạn chia cho họ một phần lợi nhuận như tiền bản quyền. Cho nên, bạn cần cân nhắc cẩn thận nếu bạn lựa chọn nhượng quyền thương hiệu bởi nếu bạn không nắm bắt thị trường, sẽ rất khó đảm bảo mức doanh thu như mong đợi. Bên cạnh đó, tại Việt Nam có khá ít chuỗi nhượng quyền để lựa chọn, nổi bật chỉ có vài thương hiệu như bánh mì, hủ tiếu hay cơm tấm. Đồng thời, bạn buộc phải tuân thủ quy định và thực đơn từ bên bán nhượng quyền nên cũng sẽ không được thay đổi hoặc thêm bớt món ăn nào.
Một lưu ý nhỏ cho các chủ quán là khi mua nhượng quyền, bạn phải đọc đầy đủ và kỹ lưỡng nội dung hợp đồng. Điều này nhằm đảm bảo quyền lợi của bạn, bởi gần đây có không ít những chuỗi nhượng quyền ảnh hưởng tiêu cực đến lợi ích của bên mua. Nếu bạn không thực sự hiểu rõ hợp đồng, bạn nên thuê một luật sư để họ tư vấn mọi vấn đề pháp lý và thỏa thuận giúp bạn.
- Mô hình quán cafe ăn sáng
Một mô hình khác mà các chủ sở hữu có thể cân nhắc là kinh doanh quán cafe phục vụ đồ ăn sáng. Với hình thức này, đòi hỏi bạn phải đầu tư nhiều hơn từ chi phí mặt bằng, thiết lập cho đến nhân sự hay nguồn cung ứng. Tuy nhiên, với mô hình này, theo kinh nghiệm mở quán cafe ăn sáng thì đây là loại hình bạn có được số lượng khách hàng trung thành và chi tiêu nhiều nhất. Bởi, đa số những khách hàng đến đây là nhân viên văn phòng, những người sẽ sẵn sàng quay lại và gợi ý cho đồng nghiệp nếu quán của bạn đáp ứng mong đợi của họ. Thậm chí, quán của bạn sẽ trở thành nơi để họ gặp gỡ đối tác. Bên cạnh đó, vào những ngày cuối tuần, quán cà phê của bạn sẽ là điểm đến lý tưởng cho nhóm khách gia đình.
Để có thể gây ấn tượng và thu hút những đối tượng khách hàng mục tiêu, kinh nghiệm mở quán cafe ăn sáng từ những chủ quán khác là bạn cần tập trung vào sự đa dạng của món ăn. Nếu như với 2 mô hình mang đi và nhượng quyền thường sẽ chỉ giới hạn số món ăn của bạn tối đa 5 món thì với loại hình này, bạn sẽ cần có nhiều món ăn hơn để đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng. Tuy nhiên, bạn cũng hãy nhớ kinh nghiệm mở quán cafe ăn sáng đó là dù cung cấp phong phú lựa chọn nhưng cần có giới hạn. Đừng để cho việc kinh doanh gặp khó khăn vì tốn quá nhiều chi phí không đáng có. Bởi không ít người đã từng có kinh nghiệm mở quán cafe ăn sáng gặp vấn đề tài chính khi không kiểm soát số lượng món ăn thực đơn. Dẫn đến tình trạng có quá nhiều thực phẩm bị quá hạn cũng như chi phí tồn kho tăng vọt. Chính vì vậy, với những kinh nghiệm mở quán cafe ăn sáng từ những người đi trước, bạn có thể cho khách từ 6 – 8 lựa chọn cho mỗi loại món ăn. Sau đó, hãy tham khảo ý kiến khách hàng để bạn có sự điều chỉnh như thay thế món ăn, thêm hay bớt để tối ưu hóa thực đơn của bạn.
3. Lựa chọn địa điểm kinh doanh tiềm năng
Điều tiếp theo sẽ ảnh hưởng khá lớn đến sự thành công cho việc kinh doanh của bạn là lựa chọn vị trí kinh doanh. Để có được địa điểm hoạt động hiệu quả, bạn cần quan sát và đánh giá tình hình thực tế xung quanh.
Chẳng hạn, nếu bạn bán theo hình thức take-away và hướng tới những đối tượng như học sinh, sinh viên thì hãy lựa chọn địa điểm gần trường học. Còn nếu bạn nhắm đến dân văn phòng thì bạn có thể chọn địa điểm tập trung nhiều văn phòng xung quanh. Bạn hãy nhớ chú ý đến những đối thủ khác, bởi nếu cùng khu vực có nhiều điểm bán take-away cũng kinh doanh mặt hàng giống bạn nhưng ra mắt trước. Lúc này, bạn nên cân nhắc một địa điểm khác vì khả năng cao bạn sẽ khó cạnh tranh với những hàng quán này.
Còn nếu bạn mua nhượng quyền thì việc tìm kiếm địa điểm đôi khi dễ dàng hơn bởi bên nhượng quyền sẽ chịu trách nhiệm. Điều này, giúp họ đảm bảo quán của bạn tuân thủ đúng những quy tắc và tiêu chuẩn của họ. Tuy nhiên, nếu bạn cần phải tự tìm kiếm thì hãy trao đổi với bên bán nhượng quyền về những quy chuẩn bạn buộc đáp ứng. Tránh tình trạng bạn đã ký kết với bên cho thuê mặt bằng rồi nhưng bên bán nhượng quyền lại không chấp thuận. Tình trạng này sẽ khiến bạn mất khoản chi phí không đáng có. Ngoài ra, thường thì những địa điểm kinh doanh lý tưởng cho mô hình nhượng quyền là ở những vị trí mặt tiền, có lưu lượng giao thông lớn. Bởi với tên tuổi thương hiệu hiện có thì vị trí càng dễ tiếp cận, khách hàng sẽ đến với quán của bạn nhiều hơn.
Nếu bạn dự định theo đuổi mô hình quán cafe ăn sáng thì địa điểm kinh doanh của bạn ngoài không gian rộng rãi thì một lời khuyên cho bạn là bạn có thể chọn những vị trí nằm trên những tuyến đường không quá đông đúc hoặc trong những con hẻm nhỏ. Bởi, sự yên tĩnh sẽ phù hợp cho cả dân văn phòng khi họ cần làm việc hoặc gặp gỡ đối tác hay những gia đình muốn những buổi trò chuyện thân mật. Những vị trí này sẽ giúp bạn đa dạng cách thiết kế khi có thể dễ dàng kết hợp phục vụ trong nhà lẫn ngoài trời. Còn nếu bạn lựa chọn địa điểm ở tuyến đường đông đúc, bạn có thể chỉ hoạt động trong nhà để có thể giảm bớt tiếng ồn.
Trước khi chính thức bắt đầu kinh doanh ăn sáng, bạn hãy tham khảo và cân nhắc những kinh nghiệm mở quán ăn sáng trên đây để chắc rằng lựa chọn của bạn là hiệu quả nhất. Bởi dù thị trường kinh doanh thức ăn sáng khá phát triển nhưng bạn cần đủ nổi bật và đáp ứng nhu cầu khách hàng để có thể thu hút và giữ chân họ.
* Sưu tầm
